درمان مشکلات رواني مانند مشکلات جسمي به سرعت انجام نمي‌گيرد و اين فرايند بسيار زمان‌بر است
درمان مشکلات رواني مانند مشکلات جسمي به سرعت و سهولت انجام نمي‌گيرد و اين فرايند بسيار زمان‌بر و نفس‌گير است. فردي که طي ساليان متمادي عادات بد و رفتارهاي نادرست را با خود حمل کرده و با آنها زندگي کرده است وقتي بخواهد به يکباره همه اين عادات را ترک کند با مشکل مواجه مي‌شود. در کنار اين نمي‌توان انتظار داشت درمان درباره افرادي که مبتلا به افسردگي حاد يا حالات نزديک به جنون هستند به‌طور کامل و محسوس صورت پذيرد.
با وجود اين، درباره بسياري از اين بيماري‌ها ضرورت مداخله روانشناس يا روانپزشک و کمک گرفتن از او به‌شدت احساس مي‌شود، چنانکه اگر اين مداخله در زمان مشخص و با روش درست و علمي صورت نگيرد و بيماري درمان نشود نه تنها بيماري در وجود فرد برطرف نمي‌شود، بلکه رشد کرده و به بيماري‌هاي رواني حاد تبديل مي‌شود. با بيرشک روانشناس و استاد دانشگاه درباره زمان مراجعه به روانشناس يا روانپزشک و تفاوت اين دو به گفت‌وگو نشستيم.
افراد دقيقا چه زماني بايد به روانپزشک يا روانشناس مراجعه کنند؟
در کشورهاي پيشرفته مراجعه به روانشناس و روانپزشک امري ضروري و بديهي است و همه افراد به آن علاقه داشته و تقريبا هر کسي براي امور مختلف زندگي خود حداقل سالي يک‌بار براي مشاوره به دکتر روانشناس مراجعه مي‌کند. در کشورهاي پيشرفته افراد براي تصميمات مهم زندگي مانند تصميم ازدواج يا مهاجرت و يا انتخاب شغل حتما به مشاور مراجعه مي‌کنند و اين کار يک امر بديهي تلقي مي‌شود. بر اين اساس نمي‌توان گفت زمان دقيق مراجعه به روانشناس و يا روانپزشک درباره مشکلات و مسائل روحي و رواني دقيقا چه زماني است، زيرا درباره افراد مدرن و امروزي اين مراجعه هر زماني و با هر بهانه‌اي مي‌تواند باشد.
به‌طور کلي بايد گفت مشاوره گرفتن و مراجعه به روانپزشک اقدامي مفيد و مثبت است که در بدبينانه‌ترين حالت اگر فايده‌اي براي فرد نداشته باشد ضرري هم ندارد و حتي توصيه مي‌شود همه افراد هرساله علاوه‌بر چکاب جسمي، چکاب رواني نيز شوند تا با رجوع به يک روانشناس و يا روانپزشک بتوانند از وضعيت رواني خود مطلع شوند. مشکلات رواني هم مانند مشکلات جسمي اگر درمان نشده و به حال خود رها شوند عود کرده و به وضعيت وخيم‌تري مي‌رسند. افرادي که بيماري‌هاي رواني حاد مانند انواع پرخاشگري‌ها يا جنون‌هاي رفتاري دارند يک دفعه و به صورت ناگهاني به اين اختلالات مبتلا نشده‌اند. اين افراد با ابتلا به بيماري‌هاي رواني کوچک مانند پرخاشگري‌هاي مقطعي يا افسردگي‌هاي فصلي و درمان نشدن اين اختلالات به مرور زمان دچار اين اختلالات حاد مي‌شوند که گاه درماني براي آن وجود ندارد.
درباره بيماري‌هاي رواني مانند افسردگي، وسواس يا پرخاشگري آيا هر نوع تغيير حالت يا تغيير رفتاري نيازمند مراجعه به پزشک است؟
درباره هر تغيير حالتي نيازي به مراجعه به پزشک نيست، زيرا مولفه‌هاي مختلفي بر رفتارها و خلقيات افراد در طول روز تاثير مي‌گذارد که حتي درباره افرادي که به پختگي شخصيت رسيده‌اند نيز اين اتفاق مي‌افتد. با وجود اين، اگر احساس کنيم چند روزي است که خلق افسرده مان اذيتمان مي‌کند يا افکارمان باعث افسردگي و تاثير بر عملکردمان مي‌شود بهتر است به يک متخصص در اين زمينه مراجعه کنيم. در بسياري از مواقع نيازمند مداخله دارويي نيستيم و مشاور مي‌تواند با صحبت کردن مشکل را برطرف کند، در حالي که درباره بسياري از مشکلات رواني ترکيبي از مشاوره و دارو مي‌تواند موثر واقع شود.
توصيه مي‌شود همه افراد هرساله علاوه بر چکاب جسمي، چکاب رواني نيز بشوند
درباره کدام مشکلات رواني فرد بايد حتما به روانپزشک مراجعه کند و اگر به حال خودش رها شود تبعات بدي به همراه دارد؟
وقتي رفتارهاي فرد با نرم عادي و آن چيزي که در جامعه رايج است و همه از آن تبعيت مي‌کنند تفاوت داشته باشد تقريبا همه متوجه اين تفاوت‌ها مي‌شوند. براي مثال فردي که افسردگي يا پرخاشگري بي حد و مرز دارد و نمي‌تواند رفتارش را کنترل کند براي هر کسي که در اطرافش وجود دارد رفتارهايش خطرناک است. در کنار اين وقتي خود فرد احساس کند خلق افسرده او برايش مشکل‌ساز است و افکاري در ذهنش وجود دارد که به‌شدت منفي و خطرناک است اين فرد بايد خودش به سرعت به پزشک مراجعه کند. به‌طور کلي بايد گفت هرقدر زودتر براي درمان مشکل رواني مراجعه کند و بيماري فرد زودتر تشخيص داده شود به همان نسبت بيماري زودتر درمان مي‌شود و درباره برخي بيماري‌هاي رواني اگر فردي دير مراجعه کند بيماري تبعات بد و طولاني مدتي بر جاي مي‌گذارد که گاهي اين تبعات قابل درمان نيست. کمک‌هايي که يک متخصص به حل مشکلات رواني مي‌کند بسيار درست و اصولي است و او مي‌تواند به خوبي فرد بيمار را راهنمايي کند که به چه کسي مراجعه کند و چه خدماتي دريافت کند. افرادي هم وجود دارند که احساس مي‌کنند در زندگي‌شان مهارت‌هاي لازم ارتباطي ندارند و نمي‌توانند در روابط خود موفقيت‌آميز ظاهر شوند و همچنين افرادي که تجربيات منفي زيادي از گذشته دارند و نمي‌توانند با يادآوري آنها به زندگي عادي بپردازند و نياز دارند که با مداخله يک روانپزشک اين مشکلات را برطرف کنند.
بين روانشناس و روانپزشک چه تفاوت‌هايي وجود دارد؟ آيا فردي که مشکلات روحي دارد بايد بين اين دو انتخاب کند يا تفاوتي ندارد که براي هر مشکل رواني به کدام‌يک مراجعه کند؟
نخستين تفاوت در روش کار روانشناسان و روانپزشکان در اين است که روانشناسان روي فايل‌هاي ذهن افراد تاثير گذاشته و طرح‌واره وجودي آدم‌ها را تغيير مي‌دهند، اين در حالي است که روانپزشکي راه دارودرماني را پيش گرفته و به روي شيمي خون و مغز اثر مي‌گذارد. تفاوت روانپزشک با روانشناس در اين است که روانپزشک پزشکي است که بعد از اتمام دوره پزشکي عمومي تخصص خود را در زمينه مسائل رواني گرفته است. کار روانپزشکان بيشتر تشخيص است و درماني که توسط اين افراد صورت مي‌گيرد مبتني بر درمان دارويي است. روانشناسان باليني بدون استفاده از دارو و درمان شيميايي با تشخيص انواع اختلالات رواني به فرد کمک مي‌کنند مشکل خود را برطرف کند.
اين درمان بدون دارو عموما از طريق مشاوره روانشناسي و تمرين مهارت‌هاي گوناگون در موقعيت‌هاي مختلف زندگي صورت مي‌گيرد. براي اينکه فردي بداند براي مشکلات مختلف رواني خود به کدام‌يک از اين دو بايد مراجعه کند، تشخيص اين امر اصولا بر عهده فرد نيست و در نخستين مراجعه‌اي که فرد به هريک از اين دو مي‌کند خود آن روانپزشک يا مشاور تشخيص مي‌دهد که مشکل فرد مورد نظر مربوط به کدام‌يک از اين دو حيطه بوده و با چه روشي صورت مي‌گيرد. در صورتي که درمان او نيازمند مداخله دارويي باشد خود روانشناس يا مشاور، فرد را به روانپزشک ارجاع مي‌دهد در حالي که اگر فردي که بيمار به او مراجعه کرده روانپزشک باشد و مشکل فرد نيازي به دارو نداشته و بيشتر مبتني بر گفت‌وگو درماني باشد اين پزشک فرد بيمار را به مشاور ارجاع مي‌دهد تا مراحل درمان او به شکل بهتري انجام شود.
براي دانستن تفاوت روانشناس و روانپزشک بايد بدانيم يک روانپزشک پيش از هر کاري يک پزشک بوده و کار او تجويز دارو است، لازم به ذکر است که روش دارو درماني به تنهايي اثربخش نبوده و اين دو شاخه مکمل هم هستند. اگر بيماران مراجعه‌کننده به روانشناسان قادر به تغيير رفتار و نگرش خود نباشند، در اين وضعيت به روانپزشک ارجاع داده مي‌شوند و براي رسيدن به ثبات راه دارو درماني روي آنها انجام مي‌گيرد. افراد در صورت داشتن مشکل در زمينه‌هاي تعليم و تربيت، شيوه‌هاي صحيح تفکر و رفتار، افسردگي، رفع احساسات بد و منفي و. به روانشناس مــــراجعـــه مي‌کنند.
درباره این سایت