اختلال وسواس فکري– عملي چگونه توسعه پيدا مي کند؟
تحقيقات نشان مي دهند که 90درصد از مردم افکاري مشابه با افکار مشکل زا در افراد وسواسي را دارند. با اين حال به نظر مي رسد افراد مبتلا به اختلال وسواس نسبت به افراد عادي بيشتر از اين افکار رنج مي کشند. در اکثر موارد افکاري که موجب نگراني مبتلايان به اختلال وسواس را فراهم مي آورد، برخلاف باورها و ارزش هاي آنها است. به عنوان مثال، يک فرد بسيار مذهبي از اين مي ترسد که کفر بگويد، يا يک مادر پرمحبت ميترسد که به فرزندش آسيب برساند.
از آنجايي که افراد مبتلا به وسواس از افکار خود رنج مي برند، سعي مي کنند از اين افکار اجتناب کنند. اغلب سعي مي کنند جلوي افکار را بگيرند. مشکل اينجا است که هر چه بيشتر تلاش کنيد به يک چيز فکر نکنيد، در نهايت بيشتر به آن چيز فکر خواهيد کرد. مي توانيد امتحان کنيد: سعي کنيد در يک دقيقه آينده به «فيل سفيد» فکر نکنيد. احتمال زيادي وجود دارد که اولين چيزي که به فکر شما مي رسد، همان چيزي باشد که سعي داريد به آن فکر نکنيد- که همان «فيل سفيد» است.
??" />
زماني که افراد متوجه مي شوند نمي توانند از افکار ناراحت کننده اجتناب کنند، راه هاي ديگري را براي کاهش اضطراب امتحان مي کنند. ممکن است برخي رفتارها را انجام دهند، از قبيل شست وشو زياد يا گفتن يک ذکر خاص. اين کار معمولاً باعث کاهش اضطراب مي شود. متاسفانه اين آرامش موقتي است و به زودي بايد اين عمل را مجدداً انجام دهند تا احساس بهتري داشته باشند. به زودي آن عمل تبديل به وسواس عملي خواهد شد.
درمان
بسياري از افراد مي توانند از پس وسواس هاي خود بربيايند و پيش از شدت گرفتن علائم، جلوي آنها را مي گيرند. ولي در برخي از موارد، اختلال شدت مي گيرد و فرد قادر نيست به تنهايي از پس آنها بربيايد. در چنين مواردي مراجعه به يک متخصص بسيار مفيد است. درمان اختلال وسواس به دو صورت انجام مي-شود: درمان دارويي و روان درماني. داروهايي که بيشترين تاثير را بر اختلال وسواس مي گذارند موجب افزايش سطح سروتونين در مغز مي شوند. روانپزشک شما مي تواند داروي مفيد براي شما را تجويز کند. توصيه مي شود که دارودرماني به همراه روان درماني مورد استفاده قرار گيرد. براي برخي از بيماران، ترکيب دارودرماني و روان درماني بهترين نتيجه را به همراه دارد.
افراد مبتلا به اختلال وسواس از اين مي ترسند که اگر به افکاري که از آنها مي ترسند فکر کنند و هيچ وسواس عملي انجام ندهند، اضطراب در آنها بيشتر و بيشتر خواهد شد، و نمي توانند اين اضطراب را تحمل کنند. اغلب مي ترسند که ديوانه شوند. روان درماني به شما کمک مي کند تا بياموزيد مي توانيد اضطراب را بدون استفاده از وسواس عملي کنترل کنيد. شما راهبردهاي شناختي از قبيل روش متفاوت فکر کردن را مي آموزيد که مي توانند به شما کمک کنند اضطراب کمتري داشته باشيد. همچنين مي آموزيد اگر به جاي اين که از ترس هايتان اجتناب کنيد، با آنها روبرو شويد، از بين خواهند رفت. شايد باور اين موضوع سخت باشد، ولي حقيقت دارد. درمانگر به شما کمک مي کند تا به تدريج با چيزهايي که از آنها مي ترسيد روبرو شويد، تا جايي که به اين اعتماد به نفس برسيد که مي توانيد بدون استفاده از وسواس هاي عملي با ترس هاي خود روبرو شويد.
تحقيقات نشان مي دهد بالغ بر 80 درصد افرادي که از روان درماني براي اختلال وسواس فکري –عملي استفاده مي کنند، بهبود متوسط تا زياد را نشان خواهند داد. معمولاً افراد حتي پس از درمان، افکار وسواسي گاه و بيگاه و ميل به آئين مندي خواهند داشت. با اين حال، بيماران احساس کنترل بسيار بيشتري دارند و قادر هستند از زندگي خود لذت ببرند. تحقيقات همچنين نشان مي دهند حس خوب افراد حتي پس از خاتمه درمان نيز ادامه پيدا خواهد کرد.
توجه:
پژوهشي تحت نظارت اساتيد روانشناسي دانشگاه علامه طباطبائي در حال اجرا است که به درمان اين اختلال مي پردازد؛ چنانچه افرادي را مي شناسيد که به اين اختلال مبتلا هستند، مي توانيد براي شرکت در اين پژوهش به ما معرفي کنيد. شرکت در اين پژوهش رايگان خواهد بود. براي آشنايي بيشتر با شرايط شرکت در پژوهش به آدرس @vasvaasi مراجعه کنيد و يا با شماره زير تماس بگيريد:
مرکز مشاوره بيدار (با مديريت دکتر محمود گاري): 66414300 (ظرفيت محدود است)
در مورد علل به وجود آمدن وسواس و راه هاي پيشگيري از آن نيز در مطالب آينده بيشتر صحبت خواهيم کرد.
درباره این سایت